Taryfy dynamiczne - co to jest?
Taryfy dynamiczne, to określenie znane również pod nazwą TOU – Time of Use, czyli taryfy czasu rzeczywistego. Taryfy dynamiczne są nowym modelem rozliczania energii elektrycznej. W poprzednim systemie opartym o taryfy tradycyjne, ceny energii były stałe przez całą dobę. Natomiast obecnie obowiązujący system taryf opiera się o dynamikę popytu i podaży energii elektrycznej w danym momencie na rynku w ciągu doby. Ceny energii elektrycznej w taryfach dynamicznych mogą się zmienić co godzinę, co pół godziny oraz co 15 minut.
Przekładając to na realia dnia codziennego sytuacja będzie następująca. W okresie gdy produkcja energii z instalacji OZE będzie miała swoje piki, koszt 1 MWh będzie najniższy. Natomiast w godzinach, gdy instalacje OZE nie będą pracować, a zapotrzebowanie będzie wysokie, to cena za 1 MWh będzie dużo wyższa niż jej minimum dobowe. Może nawet dojść do sytuacji, w której zbyt duża podać energii elektrycznej na rynku będzie skutkowała pojawieniem się ujemnej ceny za 1 MWh.
Co się zmienia po wprowadzeniu taryf dynamicznych?
Przypomnijmy, że Ustawa z 2022 roku zmieniające system rozliczeń z net meteringu na net billing składał już wprowadzenie taryf dynamicznych. Miało to mieć miejsce od 1 lipca 2024 roku. Z powodu przeciągających się przygotowań u operatorów OSD termin ten został przesunięty na 3 tydzień sierpnia 2024. Od tego momentu najwięksi operatorzy energii w Polsce są zobowiązani do wprowadzenia taryf dynamicznych dla gospodarstw domowych oraz przedsiębiorstw. Na chwilę obecną przejście na taryfę dynamiczną jest dobrowolne, natomiast docelowo każdy odbiorca prądu rozliczany na podstawie taryf dynamicznych. Jest to powiązane, z koniecznością posiadania Licznika Zdalnego Odczytu energii elektrycznej (LZO). Taka wymiana planowo ma zakończyć się do 2030 roku, ale są prowadzone działania aby to przyspieszyć. Z pewnością taryfy dynamiczne dają większą możliwość kontrolowania kosztów energii elektrycznej. Przy czym jest jeden warunek: posiadanie fotowoltaiki z magazynem energii.
Należy pamiętać, że taryfa standardowa ustalana na podstawie decyzji Prezesa URE, odnosi się do średniego kosztu energii elektrycznej. W tym przypadku taryfa ta będzie tylko droższa, z uwagi na chęć wymuszenia przejścia odbiorców na nowy system.
Efektywność energetyczna - cel taryf dynamicznych
Taryfy dynamiczne z jednej strony z pewnością przyczynią się do optymalizacji zużycia energii w całym systemie elektroenergetycznym kraju. Z drugiej strony, jeżeli dany odbiorca nie będzie posiadał swojego źródła energii elektrycznej oraz środków magazynowania, a do tego nie zmieni swoich nawyków, to na pewno będzie płacić dużo więcej za zużyty prąd. Poniżej prezentujemy możliwe zalety z wdrożenia taryf dynamicznych.:
- Oszczędności – pod warunkiem posiadania systemu do zarządzania energią oraz instalacji OZE z magazynem energii.
- Zwiększenie elastyczności i optymalizacji popytu i podaży w krajowym systemie energetycznym.
Ceny prądu w taryfach dynamicznych
W taryfach dynamicznych ceny prądu są ustalane na bazie aktualnego popytu i podaży. Taka sytuacja generuje nam ogromne dysproporcje w danych godzinach w ciągu doby. Aktualne stawki godzinowe można sprawdzić na stronie TGE w notowaniach energii na Rynku Dnia Następnego – kliknij tutaj. Poniżej prezentujemy dwa przykłady cen energii z dwóch dni w sierpniu 2024, aby zobrazować jak duże są wahania w taryfach dynamicznych.


W pierwszym przykładzie widać, jak wysoka jest cena energii w godzinach między 20:00, a 21:00 jest to aż 12,39 zł netto za 1 kWh! W drugim przykładzie w sytuacji, gdy energii z OZE w systemie elektroenergetycznym jest bardzo, ponieważ mamy pik produkcji w godzinach 12:00-13:00, cena energii to tylko 1 gr netto za 1kWh!
To pokazuje, jak ważnym będzie nie tylko posiadanie instalacji fotowoltaicznej z magazynem energii, ale przede wszystkim system, który pozwoli na optymalne zarządzanie energią nie tylko w domu, ale również w przedsiębiorstwie! Nawet w przypadku gospodarstw domowych i skorzystaniu z cen gwarantowanych na odkup energii z OZE, luka pomiędzy sprzedażą a odkupem energii będzie mogła sięgać aż 300%.
Taryfy dynamiczne - podsumowanie
Przykłady takich krajów jak: Norwegia, Holandia, Hiszpania, czy Włochy pokazują dosadnie, że taryfy dynamiczne stabilizują dostawy energii elektrycznej do systemu elektroenergetycznego danego kraju. Tak, więc w Polsce również jest to model docelowy nie tylko z powodu wytycznych Unii Europejskiej.
Aby skorzystać na tej nowej formie generowania stawek za prąd, trzeba odpowiednio się do tego przygotować. W przypadku przedsiębiorstw najlepszą formą będzie:
- montaż instalacji fotowoltaicznej z magazynem energii,
- wdrożenie systemu do zarządzania energią opartego o mierniki i analizatory marki Lumel,
- identyfikacji źródeł energochłonnych i ich optymalizacja.
W przypadku gospodarstw domowych najlepszym rozwiązaniem będzie:
- montaż instalacji fotowoltaicznej z magazynem energii,
- wdrożenie systemu do zarządzania energią w domu
- zmiany nawyków i wykorzystanie inteligentnych funkcji w urządzeniach gospodarstwa domowego (np. nastawienie zmywarki i pralki na godziny południowe).
Uważasz, że nasz artykuł był interesujący? Podziel się na swoich mediach społecznościowych!